– Update: 24 februari 2024 –
Hier een blinde audiotest. Zes zorgvuldig geselecteerde muziekfragmenten, van prachtige opnames. Hoor jij welke het 24-bit-origineel is? De andere is een 256k MP3 (Spotify-kwaliteit).
Vraag het ook maar eens aan anderen. Na je stem zie je meteen welk antwoord goed was: dat was de groene. Dat was de originele 24 bit, en de lichtgrijze was MP3. Het percentage stemmers dat het goed had staat er ook bij. Elk fragment duurt zo’n 30 seconden. Je hebt snel internet nodig, want het zijn grote bestanden.
De tracks staan ook op alle streamingdiensten, dus je kan ze ook daar vergelijken.
But… why??
Mijn punt is… 256k MP3 kan uitstekend klinken als de master maar goed is. Verder is het persoonlijke smaak welke DAC, welke koptelefoon of welke versterker jij het mooist vindt. Dat maakt een veel groter verschil…
Helaas hoor je op streamingdiensten (en op CD) vaak slechte masters. Daar kan Spotify dan niks aan doen: die krijgen ze zo opgestuurd (onderaan een hoop voorbeelden van hoe het veel beter kan). Bij deze test zijn de masters de beste 24-bit originelen die ik kon vinden. De MP3’s heb ik rechtstreeks van die masters gemaakt, met standaard settings.
Wat vinden jullie? Laat maar weten in de reacties!
Okee, dan nu de test. Welke klinkt beter?
1. Daft Punk – Get lucky
2. George Duke – Stones of Orion
3. Adele – Hello
4. Steely Dan – Babylon Sisters
5. Grateful Dead – Uncle John’s Band
6. Dream Theater – Fall into the Light
De groene waren dus 24 bit. Dat is nog veel beter dan CD-kwaliteit (dat is 16 bit). Die 24 bit is nodig in de studio, omdat je het dat beter kan bewerken, zonder verlies. Zie ook het artikel over 24 bit HD. Maar voor de uiteindelijke master maakt het wat mij betreft niet uit.
Via Bluetooth kan je sowieso nauwelijks verschil horen. Je hebt een goede 24 bit DAC nodig, en je moet je Audio setup ook nog eens op 24 bit zetten:
Gezien de resultaten is het verschil nauwelijks te horen. Bij twee fragmenten wel, maar dat lag aan de laad-balkjes (die heb ik veel later pas uitgezet). Er was toen al 3.000 keer gestemd.
Hier mijn BASS HiFi TEST playlist op Spotify, waar al deze tracks ook staan:
Hier nog even het verschil tussen een matig origineel en een goede remaster:
Alphabet Street – INTRO – Origineel
Alphabet Street – INTRO – Remaster by AJ
Dus de master maakt een enorm verschil! Daar kan Spotify niks aan doen: zij krijgen de masters gewoon aangeleverd van de platenmaatschappijen.
De mastering op CD heeft vaak teveel loudness. Op vinyl is dat bijna altijd beter. Vergelijk op deze site je favoriete plaat maar eens: de vinyl-versie staat in het groen, de CD in het rood, qua dynamiek. Wedden? Vinyl is dan dus de enige goed klinkende versie! Nieuwere muziek heeft al helemaal te lijden onder de Loudness War. Dus die krijg je nooit meer goed, zelfs niet als het 24 bits is.
En van sommige platen is vinyl echt VERREWEG de beste versie. Als ik op Spotify een track hoor die matig klinkt, dan zoek ik op Youtube andere versies zoals de vinyl-versie. Die klinkt dan soms ENORM VEEL beter. Paar voorbeeldjes (meer in dit artikel):
- Take Five – Dave Brubeck – Vinyl, 45 toeren, Japanse persing
- All Blues – Miles Davis
- Ticket to Ride – Carpenters
- James Bond Theme van Dr. No – John Barry
- And we wil love again – Patrick Williams
- Heartbeat City – the Cars, op vinyl dus veel beter dan op CD
- Frozen – Madonna – op de eerste DAT-speler – MY GOD!
- The Power of Goodbye – Madonna: 16 bit kon dus WEL schitterend klinken, op die eerste topspelers. Daarna werd dat slechter: “from the 1rst generation Philips TDA1541 16 bit (4 times oversampling) chip to the later (cheaper to produce) 1bit 256 times oversampling“
- Blue monday -New Order: de 12 inch op 45 toeren, op een Technics SL-1200G
- Private Dancer – Tina Turner – de 12 inch op een Sovjet Korvet uit 1979
- Le Grand Bleu – op zo’n oude Philips pick up die je waarschijnlijk nog wel kent: blijkt nu dus TOPKWALITEIT te zijn
- Fantasy – Earth Wind & Fire – niet te geloven, absurd gewoon
- Spider Funk Tune – Herbie Hancock – vinyl, Nederlandse persing opgenomen op een 1971 Telefunken M28 taperecorder
- Florida Flirt – Paul Kuhn
- Desafinado – Stan Getz & Charlie Byrd
- Stomp – Brothers Johnson
- Money – Pink Floyd, en Wish you were here
- Welcome to the Machine – Pink Floyd
- On the run & Time – Pink Floyd, Dark Side of the Moon
- Careless Whisper – George Michael
- You’re my Heart, you’re my Soul – Modern Talking
- Sirius + Eye in the Sky – Alan Parsons Project
- Alan Parsons – hoe is het mogelijk dat Ammonia Avenue ook zo waanzinnig goed kan klinken… want vanaf 1984 klonk Alan Parsons jarenlang niet meer goed: 16 bit digitaal allemaal. Maar dit is de beste vinyl-versie, Nederlandse persing, van Philips
- Lucifer – Alan Parsons Project – analoge opnames, toen nog
- SHAFT – Isaac Hayes
- The Way it is – Bruce Hornsby
- Nightshift – Commodores
- All Night Long – Lionel Richie
- Smooth Operator – Sade
- Holding back the years – Simply Red
- Tragedy – Beegees
Zie ook het artikel over deze Prince remasters
Ook een goed HiRes radiostation. https://radioparadise.com/ met een geweldig fraaie interface bovendien.
Its too easy when you look how fast the tracks are loading…
Agreed – Fixed now: I have disabled the loading indicators
Ik heb jaren met TIDAL geluisterd (€20,- p/m) maar begon me nu wel echt te storen aan de ‘gaps’ (stiltes) tussen de nummers, met name Pink Floyd-achtige albums en veel klassieke muziek. Nu Spotify ook de hoge kwaliteit aanbiedt (€10,- p/m) stap ik daarnaar over. Het verschil is inderdaad amper hoorbaar. (Ik heb een 24bit streamer).
16 bit geeft 96 dB dynamisch bereik, dat is zat voor elke realistische muzikale toepassing. Het probleem zit er eerder in dat (vooral pop-) muziek gewoon slecht gemasterd wordt.
Ja, ik hoor zelf wel het verschil tussen 24bit hd en mp3 van bijvoorbeeld een internet radio website
https://luisteren.nl/radiostation/npo-radio-2-luisteren/
Zo heb je bv op de digitale radio portal verschillende streaming met 24bit hd, maar ook hogere kwaliteit en het verschil is te merken.
Een iets verlate reactie maar ik vind het gewoon leuk om te luisteren en ik bij dit soort testjes hoor ik nooit het verschil. Maar…… zoals Renée opmerkt zijn er dingen waar de makers van dit soort testjes rekening mee zouden moeten houden.
Allereerst worden vaak digitale versies van materiaal aangeboden die oorspronkelijk analoog zijn opgenomen. En analoge opnamen kunnen nooit die dynamiek bereiken die bij digitale opnamen wel mogelijk zijn. Zijn opnamen digitaal gedaan dan is het nog de vraag of er bij die opname een technicus is geweest die er meteen maar een limiter op heeft gezet om overmodulatie te voorkomen, of dat er in de eindfase door degene die de master heeft gemaakt zo’n limiter is gebruikt met compressie er nog even overheen.
Dat zijn namelijk belangrijke geluidsverprutsers. Want als je bijvoorbeeld geluid van een drum limit en comprimeert, klinkt het moment van eerste aanraking van de drum-stok net zo hard als het moment waarop de volledige kracht van de drummer via zijn drum-stok wordt overgebracht. En dat verschil kun je normaal gesproken horen. Comprimeer je alles en limit je het dan verdwijnt de dynamiek en klinkt een triangel net zo hard als de drum. En het harde geluid van de drum wordt terug gebracht tot het niveau van een triangel door de limiter. Het gevolg is dat de drum klinkt alsof je met luciferstokjes op een doosje lucifers slaat. En maakt het niet meer uit welke resolutie je gebruikt want het verschil is toch niet meer te horen.
Moderne technici zijn daar inmiddels ook achter gekomen en professionals pleiten ervoor om de Loudness War te beëindigen. In de Adele track die waarschijnlijk wel een digitaal is opgenomen meen ik toch echt de effecten van overmodulatie te horen, die door een limiter agressief is terug gebracht. Het kan zijn dat online streamers een grote dynamiek niet toestaan om alle door hen gestreamde muziek op hetzelfde niveau en dynamiek uit te sturen zodat de luisteraartjes niet telkens aan de volumeknop van hun versterker hoeven te draaien..
Bij analoog moet je limitten omdat op een grammofoonplaat, naast elkaar liggende groeven elkaar anders hoorbaar beïnvloeden. En bij FM gebeurt dat ook nog eens door de zender zelf, als gevolg van de beperkingen die Frequentie Modulatie met zich meebrengt.
Maar wil je muziek goed tot zijn recht laten komen dan heb je toch echt opnamen nodig die in DEZELFDE sample rate en met DEZELFDE resolutie zijn gemaakt, als waarop je ze test. Bij het omzetten naar lagere samplerates gaat er namelijk informatie verloren.
Een tijd geleden hoorde van een test waarin men 24 bit 192 Khz opnamen vergeleek met 16 bit 44,1 Khz en de audio technici het verschil niet konden horen. Waarop een technicus uitriep: ‘Nee natuurlijk niet! Want die 24 bit 192 Khz opnamen van Patricia Barber is oorspronkelijk in 16 bit 44,1 Khz opgenomen. Dat heb ik zelf gedaan! En daarna hebben ze me later gevraagd om er een surround versie van te maken voor SACD. En toen heb ik het oorspronkelijke materiaal van 16 bit en 44.1 Khz opgesampeld naar 24 bit 192 Khz.’ (Jim Anderson multi Emmy Award winner)
Wil je dus een test maken dan moet je weten hoe het is opgenomen. En dan kun je alle oorspronkelijk analoog opgenomen muziek beter weglaten.
Toen een vriend van me een nieuwe highres installatie had gekocht vroeg hij me te komen luisteren en een paar opnamen mee te nemen. De hiervoor genoemde opname van Patrricia Barber had ik thuis ook even beluisterd maar had besloten die opname niet mee te nemen. Ik vond dat de diepte die er in zou moeten zitten er niet in zat. Die 24 bit 192 Khz opname klonk net niet zo goed als de andere muziek die ik voor hem meenam. Ik wist toen nog niet dat het oorspronkelijk in 16 bit 44.1 Khz was opgenomen. Maar het klonk gewoon net iets minder goed…..
En tot slot hangt het ook echt af of een opname in Stereo is gemaakt of in stereo. Een stem of instrument in mono opnemen en het dat ergens in het stereobeeld plaatsen klinkt echt anders dan een stem (of instrument) waarvan men een Stereo opname heeft gemaakt. Met Stereo krijgt het diepte. Of zoals Emmory Cook mij persoonlijk vertelde: ‘Ik heb de microfoons aan weerszijden van de rails gezet en niet aan slechts een enkele zijde van het spoor toen ik mijn New York Railway Tracks on Rainy Nights opnam. Op die manier krijg je diepte in het geluid en voorkom je links-rechts poespas.’
En dus vind ik het altijd leuk als ik een geluidstest op internet tegenkom. Want hoewel ik het verschil thuis kan horen, hoor het in de test nooit…….
😉
Sommige had ik fout, maar de meeste had ik goed. Er is bijna geen discussie over mogelijk want volgens vele is het verschil onhoorbaar, maar ik heb getest met heel andere nummers:
Crises van Mike Oldfield, End of the Road van Boys II men en bijna alle albums van Smashing Pumpkins (met name het album: Mellon Collie). In die muziek zitten nogal wat cymbals, transiënten en stille stukken met veel hoog. Ja, dit verschil is dus overduidelijk. Lossy gaat vooral met hoge precisie-instrumenten op z’n gat. Popmuziek? Daar is het lastig te horen en soms ook totaal niet te onderscheiden van elkaar.
Hier op Kef studiomonitoren, dragonfly DAC en een stille omgeving. Daarbij de monitoren niet in line met de oren, maar via een hoek van 90 graden. Dit hoor je echt wel ;)
Ik hoor geen verschil. Via bedrade koptelefoon, Sennh HD25-1. Kan aan kwaliteit gehoororgaan liggen maar dan zit het wel in het (mid) hoog…
Lekkere sub bass hier, vooral met goede subwoofer te ervaren. Subwoofer zijn normaliter plaatsonafhankelijk, maar deze sub bass gaat zó laag day locatie er ineens wél toe doet :
https://open.spotify.com/track/0u5gVZkHPm9AGLGpwrBNtB?si=oqbq66F7RM2Z9TGptc6NtA&utm_source=copy-link
Hele interessante test! Ik heb een Steinberg audio interface met JBL studio monitors en ik kon het verschil écht niet horen. Totdat ik het OSX screenshotje zag en erachter kwam dat ik al die tijd op 44.1khz aan het luisteren was. Nadat ik deze op 48khz had gezet, vond ik zeker bij Adele en Steely Dan het verschil subtiel maar duidelijk hoorbaar. Bij de andere nummers was het lastiger, maar ook hier had ik een hele lichte voorkeur voor de 24bit nummers, hoewel verwaarloosbaar. Conclusie: tenzij al je apparatuur top notch is en je in een enigszins akoestisch gunstige ruimte zit, don’t bother!
Als je hoge kwaliteit wilt moet je toch echt de studio in.
Ik twijfel of ik dit testje wel zal doen…omdat ik eigenlijk blij ben dat ik meestal geen verschil hoor. Dat maakt de keus en de kosten van audio apparatuur een stuk beter te behappen. Maar laatst ben ik weer eens cd’s gaan draaien op de stereo thuis en hoorde ik dat die een stukje beter klonken dan Spotify (al dan niet via Bluetooth). Leuk hoor, zo’n uit de hand gelopen hobby…:)
Bluetooth is altijd wat slechter, en Spotify klinkt het beste via een goede DAC
leuk! inderdaad moeilijk te horen (mbp met psd m4u 2 bedrade koptelefoon), soms wel een gevoel (en dan gelukkig goed) en soms geheel geen verschil te horen. Is gewone spotify echt zo goed? kan ik Quobuz dan echt opzeggen?
Qobuz opzeggen….Qobuz is niet helemaal eerlijk over wat zij bieden.(getuige talloze audiofiele fora) maar geven in elk geval HiRes flac bronnen aan hun abonees. Spotify helaas niet en ligt momenteel onder vuur.
Spotify is juist degene die zo langzamerhand moet gaan nadenken of ze voor dat geld wat ze vragen ook eindelijk eens kwaliteit gaan leveren in hun pakket. Niet iedereen kan het wat schelen maar het gros heeft toch steeds betere spullen thuis zoals SOnos/Bose/Multiroom/dure koptelefoons dus je hoort het echt.
Vroeger interesseerde het niemand of je HD televisie had maar nu moet je al bijna niet meer aankomen met 1080p als er ook 4K of 8K te koop is. Wil jij brakke beeldkwaliteit en ben je daar wel tevreden mee? Ik niet.
Zo ook met mijn muziek. Als het effe kan, …..het beste graag.
►Tip: Tidal heeft een “family” optie in hun abo’s. Kan je delen met familie, bekenden en vrienden. Als die meebetalen aan jouw abbo wordt het zeer interessant. Zo is mijn Tidal subscription(HiFi Plus) van € 29,99 gereduceerd tot bijna 5 euro per maand. Iedereen blij. ;-)
https://tidal.com/plans/family
Naar mijn mening is Spotify in Hoogste Kwaliteit dus al perfect… De tracks die dan nog slecht klinken zijn zo aangeleverd, daar kan Spotify niks aan doen.
Helaas, zo goed als alles ‘fout’! Zal wel te maken hebben met mijn voorkeur (wat ík mooier vind), die blijkbaar afwijkt van de officieel betere, vollere geluidskwaliteit. Ik luister met Campfire Audio’s en een Dragonfly Cobalt, dus daar ligt het niet aan. Eeehh, ben 61… misschien gaan de oren wat achteruit?
Wees gerust: volgens de cijfers hoort niemand het verschil! Het merendeel heeft het zelfs fout.
niemand? oh….ik had toch alles in 1 keer goed anders
Oh ja, behalve Henko inderdaad! ;)
Grappig, ik ben even gaan luisteren en tot mijn verbazing had ik ook antwoorden goed. (heb ik toch een beter gehoor dan ik dacht, of is de installatie goed genoeg om de verschillen duidelijk te horen…
Heb KRK6 monitor speakers en een focusrite saffier pro versterker.
Ik vind dat je een leuke test in elkaar heb gezet. (complimenten daarvoor)
En die remasterd versie van alphabet street heb je perfect gedaan! dank:D
Voor mij is het verschil nog beter hoorbaar met mijn hifi installatie, dus ik hou het bij een streamingdienst als (Tidal of vergelijkbaar)
Groet, Oscar Bijster
Op Grateful Dead na alles goed ‘gegokt’. Gewoon via de speaker van een iphone 6. Verschil lijk ik te horen in een schoner geluid, minder hiss en iets meer dynamiek. Ik kan genieten van een goede opname maar voor m’n euro’s heb ik andere prio’s. Gelukkig heb ik een audiofiele buurman 😉
OK, alles goed geraden. Scheelt een stuk met koptelefoon en een goede DAC maar toch. MP3 heeft kenmerkende “rafeltjes” in het geluid.
Ik weet niet of je het goed had hoor, want de juiste antwoorden staan er nu pas bij ;)
tooltjes, tooltjes 😉
16 Bits geef een dynamisch bereik van 96 dB en 24 bits een dynamisch bereik van 144dB
Echter, moderne muziek is allemaal zo plat gemasterd het een dynamisch bereik van maximaal 6 dB heeft.
Verschil ga je niet waarnemen.
De vraag is of de bron van de test-samples wel steeds hetzelfde is. Want: ik heb lossless HiRes-cd’s die heel anders afgemixt lijken te zijn dan de cd-versie.
Ik schreef het ook al onder het fijne artikel van Aartjan over de diverse streamingdiensten:
Het hoorbare verschil zit ‘m vaak niet in de sampling-kwaliteit, maar in de equalizing die de streamingdiensten erover lijken te gooien. Daardoor klinkt bijv. Tidal veel bassiger dan Spotify.
De bron is telkens de originele 24 bit FLAC file, meestal een zeer recente. Ja, ik denk ook dat Tidal een klein beetje enhancer + limiter + compressor aan heeft staan, net als alle radiostations doen.
Interessant. Ik heb t idee verschillen te horen. Maar niet in platgeluid ofzo maar de diepte/dynamiek van het geluid. Misschien is soundstage een beter woord, ik weet t niet. Kan net zo goed het placebo effect zijn haha.
Ik weet wel dat de verschillen doe ik hoor zijn niet echt zaken waar ik doorgaans op let bij het luisteren. Met uitzondering van bepaalde nummers mogelijk.
Ja, ik heb ook het idee dat ik het verschil beter hoor als ik juist NIET geconcentreerd luister.
Lastig hoor om dat verschil te horen met gemiddelde ‘oortjes’. Totdat je er een DAC aan koppelt en betere oordopjes, dan hoor je wel verschil in plaatsing en diepte… Maar niet wereldsgroots, dat zeker niet!
Idd weinig verschil te horen. Zelf heb ik wel eens een testje gedaan met diverse mp3-kwaliteiten. Boven 192kbps vond ik het prima op een hoofdtelefoon. Boven 160kbps was het al goed via de luidsprekers. Daaronder komt er een soort geblubber. En bij 48kbps valt dat erg goed te horen. Hangt van de passages af. Een groter probleem vind ik dynamiekcompressie. Daar valt alles mee te vernaggelen en 3FM heeft dat jaren maximaal gedaan. 1, 2 en 4 klonken veel beter. Het malle is dat bij DAB zenders zijn met 48kbps en dat is goed te doen. Radio 1 is daarop 128kbps. Het zal een andere manier van coderen zijn neem ik aan.
High res radio.
https://www.hiresaudio.online/cd-quality-internet-radio/
Persoonlijk vind ik het verschil pas duidelijk worden bij muziek die niet in een studio is opgenomen. Als je bijvoorbeeld muziek van Jordi Savall neemt wat opgenomen is in een grote ruimte, komt de plaatsing en diepte beter tot zijn recht bij een hoge kwaliteit opname.