– Update: 4 juli 2024 –

OMG. Je fietsaccu laadt niet meer op! Niks aan te doen… je moet helemaal een nieuwe accu kopen. Duur geintje: 400 euro. Kan je die fietsaccu recyclen? Of revitaliseren of zo? Of er powerbanks van maken? Hier allerlei tips en een handleiding.

Mijn ebike stond een paar maanden buiten, in de kou. Daar kan een accu niet tegen. Je moet hem elke maand opladen. Nu is de accu kapot. Je kan de accu laten recyclen door een gespecialiseerd bedrijf (probeer dat eerst) of een nieuwe kopen. Zelf de accu recyclen is erg ingewikkeld. Maar je kan er wel powerbanks van maken.

In de accu zitten meestal heel gewone Li-ion 18650 cellen. In mijn accu een stuk of dertig. Genoeg voor drie of vier grote powerbanks. Als een cel te leeg raakt, gaat-ie kapot. Maar er zitten ook allerlei beveiligingen in, ook per groep batterijen. Als een groep te leeg raakt (onder 3,5V bijvoorbeeld) gaat de hele groep in slaapstand. Als je die cellen weer “wakker maakt” door er 5V op te zetten kan je die weer gebruiken – zie verderop.

Maar dan moet je wel eerst de accu openmaken. Dat is nogal een werkje. Ik kreeg het ook niet meer in elkaar. Gespecialiseerde bedrijven kunnen dat wel, maar probeer  eerst even de gehele accu tot leven te wekken:

Stap 1: een accu revitaliseren

Ik vroeg Casper (expert in elektrotechniek) om hulp. Revitaliseren kan niet via de gewone oplader-ingang, want die is beveiligd. We probeerden de UITGANG: de contactpunten naar de fiets toe. Met een stroommeter kan je daar checken hoeveel Volt er nog op de accu zit.  Als je geluk hebt zit er nog wat spanning op, en zit die uitgang direct op de cellen. Dan kun je de accu daar weer iets opladen. Met 42 Volt (hetzelfde als de oplader), maar het liefst met een lager Amperage, bijvoorbeeld maar 0,5 of 1 A. En ook maar heel kort: een minuut of zo. Langer is gevaarlijk. Dat kan ook alleen maar met een variabele stroomlader. Na ongeveer een minuut check je dan het Voltage van de accu. Als dat dan weer hoog genoeg is geworden, zal de gewone oplader de accu weer herkennen.

Hoppa, je hebt eventjes 400 euro bespaard!

Maar ook op die uitgang kan er beveiliging zitten. Dan lukt het niet. In ons geval ging er een halve Ampere in, maar die werd niet door de cellen opgenomen. Er waren dus helaas toch teveel cellen kapot, of er zat nog beveiliging tussen. Je kan de accu dan openmaken, en de stroom direct op de cellen zetten. Maar dan moet je die accu ook weer netjes in elkaar zetten, en dat lukte mij niet. Bovendien kan dat gevaarlijk zijn. Volgende stap dan maar! Recyclen.

2. Fietsaccu recyclen en er powerbanks van maken

Haal de batterij uit elkaar. Je ziet dan de losse batterijen, aan elkaar ge-puntlast. Die contactpunten kun je loswrikken met een schroevendraaier. Let op de plus en de min, je moet kortsluiting vermijden (dat geeft vonken en is gevaarlijk). Maak die contactpunten daarna zo glad mogelijk, en haal de ge-puntlaste strip eraf met een tangetje.

De batterijen check je met een multimeter. Als er 0 Volt in zit, kan je ze niet meer gebruiken. Maar er zijn er nog heel veel van rond de 3,7V: die zijn nog helemaal goed en kun je weer opladen. En er zijn er misschien ook een aantal met 0,5V. Die kan je misschien nog revitaliseren:

3. Batterijen revitaliseren / tot leven wekken

De batterijen die 0,5V geven kun je misschien nog tot leven wekken. Je doet er gedurende maximaal een minuut 5 Volt met 1 Ampere op. Dat kan met een gewone 5W USB-lader (dus NIET met een snellader). Ik knipte een oude USB-kabel door, en stripte het uiteinde. Er zaten 4 draden in, waarvan twee dikkere: dat zijn de plus en min. Met de multimeter check je welke de plus is. Nu hou je gewoon de plus op de plus, en de min op de min. Van de batterij moet je dus ook weten wat de plus is: check dat met die multimeter.

Het opladen kan gewoon met blote handen: die 5V voel je niet, en kan geen kwaad. Zie de plaatjes. Na een minuut is de batterij weer iets geladen, rond de 2 Volt. Dat gaat dus supersnel. Als dat zo is kun je ze in een gewone oplader doen. Zoals deze multi-oplader, o.a. ook voor vier 18650 batterijen. Die herkent batterijen automatisch, als ze maar tot leven zijn gewekt. Het is gelukt! Ik heb nu weer een hoop goede batterijen. Daar kan je dan  powerbanks van maken. Dat is de volgende stap.

Die oplader van hierboven kun je ook als powerbank gebruiken, maar die gebruikt dan maar één batterij: de meest rechtse van de vier.

4. Maak er powerbanks van

Van de batterijen die weer goed zijn kun je powerbanks maken. Er zijn powerbank-behuizingen voor 18650 batterijen. Zoals deze voor acht cellen, met USB-C snelladen en met 18W. Heel simpel: je klikt de batterijen erin, en je klikt de behuizing dicht. Dan heb je een grote powerbank, die zelfs geschikt is voor laptops. Getest en goed bevonden. Of deze voor tien cellen. Met display en zaklamp. Ook getest en goed bevonden (nou ja, UPDATE: 18W haalt deze niet goed). Zie deze blog.

Je hebt zo’n behuizing ook voor 3 batterijen. Die kun je gebruiken om er deze leeslamp mee te maken. Of deze voor vijf batterijen met zonnepaneel (maar die moet je nog wel solderen). Of deze behuizing voor 1 batterij.

UPDATE: of deze nieuwe met display, voor 3 batterijen en USB-C, lampje en spiegel. Helaas maar 5 Watt.

Het is natuurlijk beter om de gehele batterij te laten recyclen, want de dure behuizing en elektronica gooi ik nu gewoon weg. Zonde! Nou ja, ik breng de restanten wel naar een accu recycling bedrijf.

Bronnen fietsaccu recyclen

Een fietsaccu recyclen is best lastig. Ik las onder andere deze bronnen:

https://sciencing.com/revive-lithium-ion-batteries-5982537.html

https://www.accurevisiemethode.nl/hoe-reviseer-je-lithium-ion-li-ion-accus/

https://www.howtodigitalstuff.com/revive-li-ion-batteries/

https://www.instructables.com/Recovering-Lithium-Ion-Batteries/

https://batteryuniversity.com/learn/article/low_voltage_cut_off

https://hackerfarm.jp/2018/08/18650-lithium-ion-battery-revival/