– Update: 29 augustus 2024 –
Een korte review, dit keer over de Fiio KA11 mini-DAC. Je optimaliseert daarmee het geluid uit je telefoon, tablet of laptop, zodat de muziek (ook Spotify en zo) veel beter kan klinken op je oordopjes en koptelefoons. Of van je telefoon naar je versterker in de hoogste audiokwaliteit.
Fiio (oftewel Jade Audio) is een populair merk in voordelige audio en deze nieuwe KA11 is ook weer een hit. Hij staat hier voor €32 in zwart of zilver. Je kan kiezen tussen USB-C of IOS-Lightning. Hij staat ook op Amazon.nl, maar niet op BOL.
In zo’n DAC zitten onder andere twee chips: een versterkerchip en een DAC-chip (Digitaal naar Analoog Converter). Die zijn beter dan de goedkope chips in je telefoon of laptop zelf. Hier zit een CS43131 DAC-chip in en die klinkt uitstekend, alhoewel de duurdere Loconaq A1 met de beste AK4493 chip nog wel duidelijk hoorbaar beter en mooier klinkt: opener, helderder, ruimtelijker en gedefinieerder. Maar die Japanse AK-chips zijn moeilijk te vinden, vandaar deze zoektocht naar waardige vervangers.
De kleur van het lampje geeft de bitrate aan, hij kan tot tot 32bit / 384kHz en er zit ook een HiRes-certificaat op.
Deze Fiio KA11 is net zo superklein als dat witte verloopstekkertje wat je vroeger bij je iPhone kreeg, waarmee je ook gewone oordopjes en HiFi koptelefoons kon gebruiken. Dat was een Lightning > Mini-jack verloopje. Lightning is op de nieuwste iPhones nu vervangen door USB-C, dus deze KA11 werkt dan echt op alle devices: op laptops, telefoons, tablets en dus zelfs op nieuwe iPhones en iPads. En deze KA11 klinkt ook echt veel beter dan dat witte Apple stekkertje van toen. Hij kan ook veel harder door de krachtigere versterker-chip.
Voordelen
- +Uitstekende audiokwaliteit, tot 32bit / 384kHz met HiRes
- +Top versterker-chip met 245 mW @ 16 Ohm (dat is echt luid)
- +Superklein en licht, in hoge bouwkwaliteit
- +Met USB-C (of met Lightning, voor oude iPhones)
- +Kan ook met microfoon-headsets gebruikt worden
- +Werkt met iPhone, Android, Mac en Windows
Fiio KA11 review: Nadelen
- –Blijft qua audiokwaliteit nog ietsje achter bij de duurdere toppers
- –Er zijn goedkopere mini-DAC’s zoals deze die bijna net zo goed klinken
En doet-ie het ook op de iPhone 15?
Veel DAC’s doen het niet op de iPhone 15 (die nieuwe, met USB-C) en nieuwe iPads. Maar deze wel! Getest en werkend. Deze goedkope doet het trouwens ook.
WVNTSK (wat verder nog ter sprake kwam ;)
Vergeleken met de Hiby FC3 is deze veel kleiner en kan hij harder. De geluidskwaliteit is nog weer een fractie beter dan de Hiby, met nog iets meer dynamiek, definitie, ruimtelijkheid en helderheid. Op die grotere Hiby zitten ook volumeknoppen, al vind ik dat zelf niet zo belangrijk. Die hoge bitrate overigens ook niet: doe deze test maar eens. De DAC zelf (en je oordopjes) maken een veel groter verschil dan de bitrate. Je hebt sowieso die 32bit niet nodig voor Spotify, Apple Music, CD’s of 24bit. En je moet je systeem dan ook instellen op 32bit, want dat staat standaard op 16bit:
Verder vind ik een buizen-DAC nog duidelijk hoorbaar mooier en natuurlijker klinken, opener en ruimtelijker, warmer en gedefinieerder. En een Loconac A1 ook. Een DAC heeft verder alleen zin bij een digitaal signaal. Dat is niet altijd zo, want uit sommige Android-telefoons komt er analoog geluid uit de USB-C:
Analoog of digitaal geluid op USB-C?
Op sommige Android-telefoons komt er analoge audio uit de USB-C. Dan heeft een DAC geen zin. Om dat te checken is er de app ‘USB Audio Checker’. (NB volgens sommigen werkt deze app niet meer goed, maar als er geluid uit een DAC als deze komt is de USB-C sowieso digitaal, ongeacht de melding in de app).
Als de uitgang analoog is, kan je met de app “USB Audio Player PRO” de interne DAC bypassen, en zo je eigen DAC gebruiken voor beter geluid.
-
Fiio KA11 review: conclusie
Hij is uitstekend voor die prijs, maar een Loconaq A1 met AK4493 chip klinkt nog wel duidelijk hoorbaar mooier, beter, helderder, opener en ruimtelijker. Die is duurder en moeilijk te vinden, al zijn nu ook nieuwere DAC’s met AK4493, zoals deze Colorfly.
De Fiio KA11 van Jade Audio staat hier voor €32 in zwart of lichtblauw. Je kan kiezen tussen USB-C of IOS-Lightning. Hij staat ook op Amazon.nl
Wil je het goedkoop, dan is er ook deze mini-DAC voor €9 met CX31993 chip. Die is net zo klein en klinkt bijna net zo goed, maar kan alleen niet zo hard.
- Zie verder het lange artikel over DAC’s, met alle mogelijkheden en soorten
- Zie ook de review over de Loconaq A1 voor meer informatie zoals mijn TEST-OPSTELLING
Deze Fiio KA11 review was niet gesponsord. Ik kocht ‘m zelf. Er staan betaallinks in om makkelijk te bestellen. Dat maakt voor de prijs niet uit en dan blijft de blog in leven – en reclamevrij. DANK U, LOVE U ALL & TOT DE VOLGENDE!
Ha Aartjan,
Ik ben misschien nog wel enthousiaster dan jij over deze DAC. Ik heb verschillende zeer positief gereviewde DACS die 2 a 3 keer zo duur waren die het nakijken hebben bij de Fiio. Het verschil met mijn loconaq E1 vind ik alleen in een directe vergelijking miniem. Ik hoor niet het verschil zoals jij met de A1, maar misschien is die dan toch beter. Ik heb wat goedkopere mini DAC’s die duidelijk achterblijven bij de Fiio. Ik ben er iig erg blij mee en dit zal voortaan mijn to go DAC zijn, ook al vanwege het praktische gemak. Overigens heb ik ook de Fiio JA11 en die kan ik ook van harte aanbevelen voor mensen met een wat kleiner budget. Ik heb hem voor 13 euro gekocht. De KA11 is wel duidelijk beter maar deze verbetert het geluid van je smartphone duidelijk hoorbaar.
Hoi Aartjan, heb jij de Moondrop Dawn Pro al op jouw radar staan toevallig? Deze dongle DAC kost €50,- en wordt veelal gezien als de beste portable DAC onder en zelfs boven de €100,-.
Met exact dezelfde Cirrus CS43131 als deze Fiio, dus prima, maar niet in de buurt van AK
Bedankt voor je verbeterde uitleg en aanvullingen over het gebruik van de DAC.
Ik heb die audiochecker app op de Pixel 7 geïnstalleerd en getest. En krijg de melding: “The phone isn’t using USB digital audio”.
Daar klopt dus helemaal niets van.
De usb-c poort geeft wel een digitaal signaal af. Anders had ik nooit USB‑C-naar-mini‑jack-adapters ofwel dacs op de telefoon kunnen gebruiken
Vreemd: Pixel 7 heeft inderdaad digitale USB-C. De app klopt dan in dat geval niet. Tnx.
Ik heb 3 USB‑C-naar-mini‑jack-adapters getest op de iPad Air 2024. En ze werken allemaal op de iPad Air 2024. Natuurlijk de Apple adapter. Verder nog 2 adapters die nog in de lade heb ik liggen:
https://amzn.to/3SM9IXW
https://amzn.to/3YKyjQK
Voor mijn Google Pixel 7 & iPad Air 2024 gebruik ik een Apple USB‑C-naar-mini‑jack-adapter en het werkt perfect. En dat voor maar 10 euro.
https://www.apple.com/nl/shop/product/MW2Q3ZM/A/usb%E2%80%91c-naar-mini%E2%80%91jack-adapter . De adapter heeft een ingebouwde dac.
Ik neem aan dat de adapter op alle telefoons met een usb-c uitgang werkt.
Ja, die werkt dan op alles. Als het op iPad werkt dan werkt het ook op iPhone.
Beste Aartjan
Er zijn blijkbaarmeer mensen die het niet begrijpen( reactie 11 aug)
Ik las ineens bij jou dat niet alle Android toestellen, een digitale usb uitgang hebben.
Ik heb een Xiaomi 14, heb een loconac E1 dac. Als ik de dac aansluit ,hoor ik gewoon mijn Spotify muziek in de oortelefoon.Is dit geluid verbeterd door de DAC die aangesloten is? Op aanraden van jou,test ik met de audiochecker mijn uitgang. Geen digital uitgang, lees ik. Ik vraag daarom de proefversie aan van de audioplayer pro om het verschil te horen.Ik zie bij instellingen een uitgebreid menu. Hoe stel ik dit in voor mijn Spotify?
Het geluid van Spotify klinkt ineens heel zacht in de oortelefoon en is zelfs op de maximale stand niet te regelen.Wat mis ik? wat moet ik doen om de audio player te laten werken?
De dac verbeterd niet het geluid. Maar zet het digitaal signaal van de usb-c poort om in een analoog signaal, zodat je het geluid via je koptelefoon kan horen.
Nou ja, je vervangt de interne goedkope DAC van €1 dan door de betere externe DAC, die klinkt vrijwel altijd veel beter
Als hij een analoge uitgang heeft hoor je volgens mij niks, dus je had al een digitale uitgang. Ik denk dat de audiochecker-app niet meer goed werkt…
Dat bedoelde ik dus ook.
https://id.nl/huis-en-entertainment/beeld-en-geluid/hifi/wat-is-usb-c-audio-en-kan-het-de-audiojack-vervangen.
“In 2016 heeft de organisatie achter het usb-protocol USB Audio Device Class 3.0 gepubliceerd, met als doel dat de poort ook audio door kan sturen. Daarmee zou de usb-c-poort dus ook dienst kunnen doen als vervanger van de koptelefoonaansluiting. Echter, in tegenstelling tot die audiojack, verstuurt usb-c audio de gegevens alleen digitaal; er is dus geen analoog signaal, zoals bij die oude poort. Daar is immers ook een digital-to-analog converter (dac) voor nodig en die zit niet altijd ingebakken in moderne smartphones. Het is dan aan de koptelefoon om het signaal te versterken.”
Mooi artikel. Bij een check met de “usb audio checker” op mijn Poco X3 Pro geeft deze; “The phone isn’t using usb digital audio”. Dus geen digitaal audio signaal. Conclusie; de in je artikel aangegeven usb dac kabels functioneren dan niet. Begrijp ik echter nu goed dat ik in deze combi wel gebruik kan maken van een externe dac via de “usb audio player pro” app?
Inderdaad ja, zie
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.extreamsd.usbaudioplayerpro&hl=nl&pli=1
Maar ik denk nu dat die check-app inmiddels niet meer goed werkt, getuige andere reacties hier